In Ertvelde woont een man die als hobby een wel erg opmerkelijke verzameling bijeen sprokkelt. Lucien Van Hecke verzamelt namelijk al vele jaren alles wat met “mecanotelie” te maken heeft. Weinig mensen zullen weten wat deze term inhoudt maar het is een speciale tak van de filatelie (het verzamelen van postzegels en poststukken), die zich bezig houdt met de studie en het verzamelen van afdrukken van frankeermachines. Taptoe klopte dan ook nieuwsgierig bij de man aan.
Autoriteit
Lucien Van Hecke blijkt als verzamelaar al heel lang actief, vanaf zijn twaalfde, in de wereld van de postzegels en alles wat met postdiensten te maken heeft. Hij is een ware autoriteit onder de Belgische postzegelverzamelaars en verzamelde in zijn hobby-carrière heel wat erkenning en prijzen. Zo won hij in 1981 al de Medaille Provinciale Filatelistische Verdienste Oost-Vlaanderen, die jaarlijks slechts aan één laureaat wordt uitgereikt en in 2019 kreeg hij de prestigieuze Nationale Prijs voor Filatelistische Literaire Verdienste ‘Paul de Smeth’. Tevens was hij ook voorzitter en erevoorzitter van hobbyclubs voor filatelisten en auteur van heel wat boeken over post- en frankeerdiensten. Maar gaandeweg focuste hij zich dus meer en meer op de mecanotelie en het verzamelen van afdrukken van frankeermachines. Hij is ook beheerder van een website voor deze materie die oorspronkelijk in 2012 werd opgestart onder het toezicht van de gemeente Evergem. Vanaf 2018 werd een eigen volledig nieuwe website opgericht waar alles over mecanotelie terug te vinden is (https://sites.google.com/view/werkgroep-mecanotelie).
Blauwe inkt
‘Het doel van de mecanotelie is de studie van frankeermachines en andere frankeermethodes, met uitzondering dus van postzegels’, steekt Lucien Van Hecke over zijn passie van wal. ‘Aanvankelijk werd er in de vorige eeuw bij het frankeren van poststukken met frankeermachines gewerkt met rode inkt, nadien kwamen de DPM (Digital Portage Mark) machines, herkenbaar aan de blauwe inkt. DPM is dus de stempel die bij het frankeren afgedrukt wordt op enveloppen die met de post moeten verzonden worden. Behalve de datum en de frankeerwaarde, worden ook een barcode, evenals een volg- en erkenningsnummer afgedrukt. Voorts is het nu ook mogelijk om in de stempel uw bedrijfsnaam en een reclameboodschap te plaatsen.’
We vernemen van Lucien dat er in België liefst 12.000 frankeermachines in omloop zijn, afkomstig van vijf erkende fabrikanten. Hij verzamelt elke maand thuis brieven en poststukken, die hij van overal ontvangt, waarop frankeerstempels staan. Hij onderwerpt die vervolgens aan een grondig onderzoek: van welke frankeermachine zijn ze afkomstig, welke vormgeving is er van toepassing, welk lettertype, hoeveel lijntjes, enz. Hij houdt hiervan gedetailleerde lijsten bij die op het einde van elke maand gemaild worden naar zowat 150 collega-verzamelaars, met wie hij die gegevens deelt.
Blaster-loketstroken
Lucien bestudeert daarnaast ook de werking van private koerierdiensten, zoals onder andere TBC Post, en de verzending van reclamedrukwerk. Hij bezit hele verzamelingen enveloppen, verstuurd met de formules “Port Betaald” en “Fancy Port Betaald”.
Bij “Port Betaald” moet de klant de zendingen niet afzonderlijk frankeren en zijn er geen postzegels of frankeermachine nodig, legt Lucien ons de werkwijze uit. Nadien wordt het totaalbedrag betaald of gefactureerd. Bij “Fancy Port” kan een bedrijf de verstuurde brieven personaliseren met een eigen logo of aantrekkelijker maken met eigen publiciteit. Bijvoorbeeld Carrefour en ACV plaatsen allemaal eigen logo’s op hun drukwerk.
Boeken
Lucien Van Hecke schreef ook verschillende boeken en publicaties over de zelfklevende frankeerstroken, de zogenaamde Blaster-loketstroken. ‘
“De Belgische Post koos in 2002 voor loketfrankeermachines van de fabrikant uit de USA”, aldus Lucien.
“Deze machines gaven witte zelfklevende loketstroken af met een zwarte opdruk, van het merk Barcode Blaster. Vandaar dat we onder verzamelaars die stroken Blaster-stroken noemen. Er zijn in de loop der jaren acht reeksen Blaster-stroken uitgekomen maar ondertussen zijn er geen Blaster-printers meer. Deze werden vervangen door printers van het merk Zebra.”
Luciens hobby neemt heel wat tijd van hem in beslag, vraagt ook heel wat gedetailleerd speurwerk maar hij straalt nog steeds veel gedrevenheid uit.
“Ik ben inderdaad gewoon gepassioneerd voor al wat met postbedeling in België te maken heeft. Ik hou er dan ook van om de opgezochte informatie met collega-verzamelaars te delen”, besluit hij.
(Ives Boone)
