Ruud Madou, een gepensioneerd slager, heeft wel een heel bijzondere hobby: hij verzamelt al 50 jaar lang etiketten van wijnflessen, uit elke mogelijke regio waar wijn wordt gemaakt.
De man is de tel al lang kwijt maar schat het aantal verzamelde etiketten ‘tussen de 2 en de 3 miljoen’. Hij ontwikkelde ook een eigen website die het ruilen met andere verzamelaars makkelijker moet maken en maakt er zijn levenswerk van om ook jongere mensen enthousiast te maken voor zijn hobby. We gingen een kijkje nemen.
Kokschool
Ruud Madou, wiens ouderlijke woning in Oostwinkel stond, maar nu in Watervliet woont, startte zijn beroepscarrière met een leercontract in een beenhouwerij. ‘Een stiel waarmee je goed je brood zal verdienen’, was de wijze raad die zijn moeder meegaf. Hij leerde nadien echt koken tijdens zijn militaire dienst in Siegen. ‘We kookten daar voor drie restaurants’, vertelt hij. Dat koken beviel hem zo goed dat hij na zijn legerdienst nog een opleiding tot kok volgde. ‘We hadden in de kokschool een wijncursus en om veel punten te halen in zijn cursus moesten we van die leraar wijnetiketten verzamelen. Ik was toen ook een tijdje chef-kok in een restaurant met een grote wijnkelder, waar ik uiteraard ook veel etiketten kon bemachtigen. Zo begon mijn hobby.’
Ruud had al vlug de smaak te pakken. Snel had hij een schoenendoos vol, maar daar bleef het niet bij. ‘Ondertussen ben ik dus echt de tel kwijtgeraakt. Ik kan niet bij benadering zeggen hoeveel etiketten ik ondertussen heb verzameld. Het zullen er tussen de 2 en de 3 miljoen zijn..(lacht).’
Oven
Een dure hobby is het zeker niet volgens hem.
‘Er is weinig of geen geld mee gemoeid in onze hobby’, zegt hij. ‘Mensen geven uit zichzelf hun lege flessen aan mij om de etiketten af te weken. Ik koop dus zeker zelf geen speciale of dure wijnen omwille van de etiketten hoewel ik uiteraard wel een goed glas lust. Ook de etiketten op zichzelf hebben geen echt grote geldelijke waarde.’
Volgens Ruud is het wel moeilijker geworden om de etiketten van de flessen te halen. ‘De etiketten zijn tegenwoordig gemaakt met papier van betere kwaliteit en ook de lijm is kwalitatief beter’, zo horen we. ‘Vroeger was het simpeler: je legde de fles in koud water en ze weekten er zo af. Op mijn website geef ik zeven mogelijke methodes om etiketten van de fles te halen. De gemakkelijkste manier is om de fles een paar minuten in de oven te steken op 100 graden Celsius. Daarna doe ik talkpoeder op het etiket zodat het niet meer plakt. Een andere methode is om de fles in lege koffiedozen te steken met reukarme white spirit en nadien te laten drogen.’
Website
Helaas ziet Ruud het aantal verzamelaars van wijnetiketten alsmaar afnemen. Daar wil hij wat aan doen. Hij ontwikkelde een website, www.wijnetiketten-verzamelen.be , met het doel het uitwisselen van etiketten makkelijker te maken maar ook om de jongere generatie te enthousiasmeren.
‘Een echte club van verzamelaars is er in België niet meer, de BFO (Belgische Federatie voor Oenografie) stopte er eind vorig jaar mee. Iedereen kan zich gratis aanmelden en lid worden op mijn website. Op mijn website kun je bijvoorbeeld zien wie naar welke etiketten op zoek is of aanbiedt om te ruilen. Want op de traditionele ruilbeurzen vond ik dat er te weinig uitgehaald kon worden. Je zit bij wijze van spreken de hele dag met je neus in de dozen, haalt er enkele honderden etiketten uit om thuis vast te stellen dat je de helft ervan toch dubbel hebt. Ik zie nu ook mensen lid worden van mijn website die vroeger geen lid waren van de BFO.’
Nieuwe gezichten zijn op Ruuds website dus uitermate welkom. ‘Er zijn ondertussen veel wijnbouwers bij gekomen in België en Nederland en ik hoop dat dit de interesse bij onze jeugd aanwakkert’, hoopt Ruud. ‘Via mijn website leg ik ook internationale contacten, met Italianen bijvoorbeeld. Je hoeft tegenwoordig die talen niet meer te kennen, Google Translate is hiervoor een uitstekend hulpmiddel.’
Chateau Mouton-Rothschild
Ruud zelf heeft wijnetiketten van over de gehele wereld maar toch zijn er die hem speciaal aan het hart liggen. ‘Vooral die van Château Mouton-Rothschild, een wijnstreek uit de Haut-Médoc, zijn mij uiterst dierbaar. Elk jaar wordt een ander kunstwerk op het etiket aangebracht. Zo hangt er aan het etiket van 1993, dat ik ook in mijn bezit heb, een apart verhaal. Op dat etiket van Château Mouton-Rothschild wordt een naakt kindje, een werk van de kunstenaar Balthus, afgebeeld maar dat mocht niet in de VS wegens zogenaamde schending van de goede zeden. Daarom verdween dat kindje van het etiket voor de wijn, die uitgevoerd werd naar de VS. In 1977 werd op hun etiket dan weer koningin Elisabeth afgebeeld.’
Ruud Madou heeft ook een voorliefde voor etiketten van VDQS. ‘Dat staat voor Vin Délimité de Qualité Supérieure, een kwaliteitsaanduiding die nu niet meer bestaat’, legt hij uit. ‘Maar evengoed spaar ik ook de etiketten, die door winkelketens als Delhaize, Carrefour of Colruyt werden aangemaakt bij het bottelen. Alle Belgische bottelaars dienen trouwens verplicht op de etiketten een B met hun rangnummer aan te duiden, wat het sorteren uiteraard makkelijker maakt.’
Ruud wil nog vele jaren doorgaan met zijn hobby maar hoopt op helpende handen. ‘Graag zou ik de microbe overzetten op de jongere generatie. Iedereen die mij wil helpen, is hier welkom. Ik kan de nieuwkomers heel wat knowhow en een heleboel etiketten als start aanbieden. Het zou ook mooi zijn om mijn enorme verzameling te kunnen onderbrengen in een museum, of hiervoor een sponsor te vinden.’ Ruud Madou is te bereiken op volgend telefoonnummer of mailadres: 0486/750.245 en ruud.madou@gmail.com . Zijn adres: Ketterijstraat 8/0202, 9988 Watervliet.
(Ives Boone)
