De leegstaande kerk van Bentille gaat over enige tijd tegen de vlakte. (Foto: Emiel Tack)
Hoofdartikel Sint-Laureins

Omdat het geen ‘geklasseerd monument’ is: In Bentille wordt een kerk afgebroken

Vlak voor het afgelopen weekend raakte bekend dat de Sint-Eligiuskerk in de St.Jansstraat te Bentille (St. Laureins) op termijn zal afgebroken worden. Het gebouw is ontwijd, staat momenteel leeg en heeft geen enkele ‘godsdienstige’ functie meer. Slechts een klein deel van de kerk zal gespaard blijven en in de toekomst dienst doen als stille ruimte bij de begraafplaats. De kerk werd onder andere als turnzaal door de dorpsschool gebruikt.

Advies

Het is wel heel uitzonderlijk, zoniet uniek, dat een kerk met de grond gelijk gemaakt wordt. In 2017 gebeurde het een allereerste keer met het ‘witte’ Sint-Jozefskerkje van Bellebargie langs de Zoutweg in Waarschoot. De wijk waar de kerk stond werd nooit erkend als parochie, dus ook niet als parochiekerk maar wel als hulpkerk. Het gebouw werd nooit geklasseerd als monument of beschermd als bouwkundig erfgoed. Voor een afbraak stond derhalve niets in de weg. In 2008 was het kerkje al officieel ontwijd en werd in 2017 uiteindelijk afgebroken om plaats te maken voor de bouw van 10 sociale woningen.
Wat nu met de kerk van Bentille te gebeuren staat is niet 100 % een gelijkaardig geval.
Eigenlijk kan men stellen dat de gemeente St.Laureins, wegens het statuut van deze Eligiuskerk, met haar afbraakplannen geluk heeft gehad.
Patrimoniumschepen Hugo Coene: “De kerk staat wél genoteerd als ‘bouwkundig erfgoed’, maar werd nooit als monument geklasseerd. De gemeente moet dan wel aan Monumenten en Landschappen advies vragen, maar dit advies is niet bindend. En dus kon St.Laureins vrij beslissen wat met de kerk moet of kan gebeuren. Tot afbreken toe.”

Geschiedenis

Al vanaf de 14de eeuw was er op kaarten sprake van een kapel in Bentille. Een begin 17de-eeuwse kaart toont een vervallen kapel met twee beuken én een nieuwe kapel ten westen van de huidige kerk. Begin 18de eeuw richtte de toenmalige pastoor er opnieuw een kapel op. Op dezelfde plaats werd in 1758-59 een laatste kapel opgetrokken door de familie d’Herbe, later in 1852 met bouwwerken vergroot tot de huidige kerk.

Pleinaccomodatie

In Bentille is de noodzakelijke afbraak een gevolg van de uitbreiding van de vrije basisschool ‘De Springplank’ en hun zoektocht naar meer parkeergelegenheid. De school kreeg deze verplichting van hogerhand opgelegd toen zij een vergunning aanvroeg voor de broodnodige bouw van een nieuwe vleugel aan de school. Samen met de gemeente Sint-Laureins werkten de school en de kerkfabriek eensgezind aan een plan van aanpak.
Door de afbraak van de leegstaande kerk komt er plaats vrij voor de aanleg van 23 parkeerplaatsen, een fietsenstalling  en 5 verplichte kiss & ride-plaatsen voor afzetten en afhalen van kinderen.
“Eigenlijk is het sinds de ontwijding geen kerk meer, en is het nu een gewoon gebouw geworden”, verduidelijkt schepen Coene. “Maar we beseffen de gevoeligheid wel van zo’n beslissing. Door de kerk af te breken krijgen we echter sterke mogelijkheden om het parkeerprobleem in Bentille aan te pakken De site van de kerk is ongeveer 3.600 m² groot. Vooraleer de kerk afgebroken wordt moet eerst een verplicht archeologisch onderzoek gebeuren, dus het is moeilijk om al een timing te schatten. Pleinaccomodatie voor dorpsevenementen en extra parkeermogelijkheden waren al langer dringend noodzakelijk in de dorpskern van Bentille.”’

In de nieuwe situatie zullen ouders hun kinderen veilig aan de schoolpoort kunnen afzetten. De ingang zal via de sint-Jansstraat gaan. Het verlaten van de site gaat via de Moerstraat waardoor er geen kruisend verkeer meer zal zijn rond de schoolpoort.

Sociale media

Het nieuws had amper de buitenwereld bereikt of op de sociale media gonsde het van commentaren.
“Geen kerk, geen dorp !” of “Ja amai! En da kan zomaar? Wie beslist dat ?” “Een dorp zonder kerk is geen dorp!” “Ik ben niet gelovig, maar ik stap soms wel graag eens een kerk binnen.” “Het kan misschien een ontmoetingsplaats blijven voor jongeren, ouderen, of misschien een plaats om iets te nuttigen maar dan heb je toch nog een dorp met een kerk !.” “Wie heeft dat nu alweer beslist? Moet het weer geld kosten…?”
Al waren er ook andere meningen te lezen: “Eindelijk gaan we ook eens een dorpsplein hebben!”  “De kerk heeft geen enkele functie meer en kost alleen maar geld.” “Kijk maar naar Watervliet. Ik vind dit positief nieuws.”
(LK)