In juni 2022 besliste de federale regering dat een nieuwe Oost-Vlaamse legerkazerne in Geraardsbergen zou worden gebouwd en dus niet in het Drongengoed in Ursel, waarvoor de gemeente Aalter zich ook kandidaat had gesteld. De plannen in Geraardsbergen kennen echter een moeizaam verloop wegens felle tegenkanting van buurtbewoners. Volgens burgemeester Pieter De Crem (CD&V), ex-minister van Defensie en (openlijk) verliefd op het Urselse militaire vliegveld, ligt het Drongengoed nog steeds (opnieuw) op tafel als een ernstig alternatief. Nochtans was er ook in Aalter vroeger al protest, vooral van de Groenen, tegen de kazerne-plannen.
In juli 2022 verscheen daarover een kritische (objectieve) bijdrage in de blog “Knesselaars Nieuws”, waaruit wij enkele stukken samenvatten. Let op, het artikel dateert uit 2022 !
Uit Knesselaars nieuws (2022)
Recent doken geruchten op over de bouw van een paar nieuwe “kazernes van de Toekomst” in dit land. Eentje ervan ‘mogelijks’ in het Drongengoed. Zelfs ‘waarschijnlijk’ omdat Defensie alleen in Ursel over eigen grond beschikt. Politiek buskruit.
Over de waarde van het Drongengoed (750 hectare) als natuurgebied is er geen discussie. Onder meer Het Agentschap Natuur en Bos (ANB) en de vereniging Natuurpunt zijn er actief met diverse interessante, maar soms ook omstreden projecten (boskap, parkeerproblematiek…).
Een kwart van het gebied is militair domein met onder meer twee landingsbanen. Volgens Knack is één ervan de langste landingsbaan van de Benelux (2.980 meter). In volle Koude Oorlog (1952) kregen ongeveer 200 hectare bos een bestemming als militair NAVO-domein “om mogelijke aanvallen van het Sovjetblok te helpen afslaan”, klinkt het licht spottend.
Na de val van de Berlijnse Muur (1989) en nieuwe, positieve ontwikkelingen in de relaties tussen Oost en West werd het stil rond het ‘verborgen noodvliegveld’. Met uitzondering van wat commotie over geluidsoverlast veroorzaakt door de activiteiten van twee vliegclubs. In 2005 was er even sprake van de verkoop van het militair domein aan het Agentschap Natuur & Bos, maar toen Pieter De Crem (CD&V) in 2007 minister van Defensie werd, belandden die plannen in de koelkast.
Rol van Aalter
Maar het kan verkeren. Recent bleek dat het militair domein in Schendelbeke (naast Geraardsbergen) een van de twee locaties in Oost-Vlaanderen is die in aanmerking komen voor de bouw van een militaire kazerne. Op 13 september 2021 vernoemde minister Ludivine Dedonder Ursel al in Humo (“Charleroi is zeker, Ursel nog niet”.
In Schendelbeke zou 70 hectare landbouwgrond moeten wijken, in Aalter ligt een terrein van 200 hectare beschikbaar. Als de bronnen kloppen zou er gemikt worden op meer dan duizend militairen, aldus het Aalters Vlaams Parlementslid Mieke Schauvliege.De vraag is of Aalter in dit dossier iets in te pap te brokken heeft.
Al vaker liet de Aalterse burgemeester verstaan dat er voor hem best wat meer activiteit mocht zijn in het Drongengoed. Het opvallendst waren zijn verwijzingen naar een drone- en helikopterhaven, of naar een wetenschaps- en innovatiecampus. De Crem was – zacht uitgedrukt – niet meteen geïnteresseerd in de plannen om van het Drongengoedbos en het Bulskampveld een Nationaal Park te maken. Knack suggereerde dat De Crem de fusie van Knesselare met Aalter net realiseerde om het Drongengoedbos te kunnen ‘valoriseren’.
De Crem geeft toe dat hij wel iets ziet in de komst van een kazerne. “De site van het militair vliegveld is niet groen, maar wit op het gewestplan en heeft nu al activiteiten, dus ik zie geen probleem van impact op natuurwaarden. Het bos heeft zijn waarde trouwens voor een groot deel aan het militair domein te danken. Het ANB rooit er aan de lopende band zelf bomen, in een raar concept om er heidevlakten van te maken, dus zo speciaal zal het bos dan wel niet zijn.’ (Knack)
De Aalterse burgemeester voegt eraan toe (in 2022 nog steeds, nvdr) dat de kazerne past in een beslissing van de federale regering, in overleg met de militaire staf, waar hij geen invloed op heeft.
“Ik begrijp dat er in eerste instantie gekeken wordt naar bestaande militaire infrastructuur. Het spreekt voor zich dat als de regering beslist om het project in Aalter uit te bouwen, ik er ten volle mijn schouders onder zal zetten.”
Groene petitie
Weinig verrassend is het, dat Groen Aalter onder impuls van het Vlaams-parlementslid Mieke Schauvliege snel zou reageren. Dat gebeurde met een petitie. ”De impact hiervan is niet te onderschatten”, verduidelijkte ze in HLN: nieuwe gebouwen en wegen waarvoor bomen en natuur moeten sneuvelen, veel extra verkeer, geluidsoverlast, “een verstoring van de rust voor mens, dier en plant.” Vandaar het protest overigens ook in Geraardsbergen .
Vier weken later hebben “al meer dan 7.000 (later oplopend tot 8.346, nvdr) bezoekers de petitie ‘Red ons Drongengoed’ getekend”, aldus Schauvliege, die meteen concludeerde dat er “duidelijk weinig draagvlak is voor die 1.000 militairen in het Drongenbos.”
Korte tijd later leverde Groen Aalter en Groen Maldegem de petitie af op het kabinet van Minister van Defensie Dedonder.
En nu ?
Waarom kiest de bevoegde minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) waarschijnlijk voor het Drongengoed?
Omdat er internationale druk is op België om meer te doen voor defensie: meer personeel, meer taken, meer accommodatie …
Omdat een alom gekende wafelijzerpolitiek leidde tot de afspraak dat Vlaanderen én Wallonië elk een kazerne van de Toekomst zouden krijgen… (letterlijk in het federaal Regeerakkoord)
Omdat binnen Vlaanderen blijkbaar gekozen wordt voor geografische spreiding en Oost-Vlaanderen op dat vlak nog wel iets te goed had…
Omdat Oost-Vlaamse grond vinden voor militaire expansie niet evident is, behalve dan in Ursel. Een beetje concurrentie zou er moeten zijn van Geraardsbergen, de nog resterende tweede kandidaat, maar daar moet men de boeren grond afnemen, en dat is dezer dagen geen evidentie…
Omdat de burgemeester van Aalter Pieter De Crem is, niet geheel onbekend in Defensiemiddens.
Basis voor drones?
Aalter (of De Crem ?) blijkt ook van plan om het vliegveld op termijn te laten functioneren als een uitvalsbasis voor drones en helikopters. Dat de toekomst voor meer drone-transport zal zorgen is evident.
Al in oktober 2022 gaf het schepencollege aan het opgekomen publiek uitleg over hun meerjarenplan 2020-2025 rond (onder meer) een Heli- en Dronehaven in het Drongengoed.
Pieter De Crem drukte duidelijk zijn stempel op het hele verhaal. De drone is volgens De Crem het vervoermiddel van de toekomst. Aalter wil daarin een pioniersrol spelen.
“Drones zullen ingezet worden voor onder andere transport van organen, maar ook in de strijd tegen criminaliteit, voor veiligheid, voor economische doelstellingen. Ook helikopters moeten in Ursel kunnen landen.”
Daarbij verdedigde hij het vliegveld krachtig als enorme troef om de gemeente op de kaart te zetten: “een schitterend natuurgebied, maar er moet ook meer kunnen”.
Dat was nog in 2022. Ondertussen heeft de oorloog in Oekraîne afdoende bewezen dat drones vooral ingezet worden voor militaire en oorlogsdoeleinden. En dat sluit dan naadloos aan bij een militaire domein met vliegveld en een legerkazerne. En er wordt ook volop geëxperimenteerd (o.m. in Japan) met privé-drones zonder piloot als vervoer van personen en vracht…
Impact
Hoeveel impact een mogelijke militaire keuze voor Ursel en omliggende dorpen zou hebben, moet nog worden uitgetekend. De groene vrees staat al op papier. En daar kan eventueel ook “druk op de bouw- en huurprijzen” aan worden toegevoegd, dat laatste goed voor eigenaars, iets minder voor huurders en kopers. Maar argumenten pro zijn er ook: een groeiende gemeente (voor wie dat ‘de max’ vindt), meer tewerkstelling, meer tering en nering, op termijn meer leerlingen in de scholen, etc. Maar eerst volgt nog een – hopelijk beschaafd – debat ?
Piet De Baets
