Adriaan met echtgenote Jeanine
Hoofdartikel Maldegem

In memoriam Adriaan Van Landschoot (77): Wie wàs toch die man?

Adriaan Van Landschoot, succesvolle muziekproducer, zakenman, rebel, muzikale vader en manager van diverse Vlaamse artiesten die hij tot vedettenstatus bracht, die man overleed vorige week onverwachts op 2de Paasdag, precies op zijn 77ste verjaardag.

De familie nodigt iedereen uit op woensdag 30 april om 11 uur om de uitvaart van Adriaan mee te vieren in Hoeve Etienne, Warmestraat 29 in Maldegem. 

Jarenlang woonde de ontdekker en bezieler van onder andere Petra, En Zo, Good Shape, Stella, Dream Express, Adrivalan en Adya in het iconische Witte Huis in Adegem, maar hij verhuisde enkele jaren geleden met zijn vrouw Jeanine naar een appartement aan de Ham in Gent. Maandagochtend verliet hij de flat in alle vroegte. De familie ging later op de ochtend nog op zoek, maar uiteindelijk werd zijn lichaam iets verderop in het water gevonden. Er kon geen hulp meer baten. “We zouden die dag zijn 77ste verjaardag vieren”, zegt een aangeslagen zoon Jason. “Maar alles ziet er nu plots helemaal anders uit.”

Begin januari maakte hijzelf nog bekend dat hij aan Parkinson leed, iets waar hij het niet gemakkelijk mee had. “Hij laat in ieder geval een fantastische muzikale erfenis na”, klinkt het troostend bij de familie.

Wereldnieuws in Benelux

Zijn levensverhaal werd intussen al uitgebreid belicht in de dagbladen. Velen zullen zich afgevraagd hebben wie deze man die zoveel aandacht kreeg, eigenlijk was? Hij liep inderdaad weinig opvallend in de spotlights, maar was des te meer indrukwekkend aanwezig achter de schermen, zijn geliefkoosde uitkijkhoek. 

De Maldegemse gemeenteraad van vorige donderdag startte met een respectvolle minuut stilte. Van Landschoot was in 1976 immers nog gemeenteraadslid na een ophefmakende  verkiezingsstrijd die hij nipt verloor. (zie verder). 

Men moet inderdaad al minstens tiener geweest zijn in de jaren ’70 om zich de exploten en de immense populariteit die Adriaan met zijn (verboden) zeezender Atlantis genoot te herinneren. Het was wereldnieuws in de Benelux. Maar ook de latere successen op muzikaal vlak brachten hem voortdurend in de belangstelling. Zo mocht hij in 1977 met Dream Express en in 1982 met zangeres Stella deelnemen aan het Eurovisiesongfestival en haalde respectievelijk de 7de en 4de plaats. In België nadien nooit meer geëvenaard. 

Wekelijks iets nieuws

Eigenlijk is het leven van zo’n uitzonderlijk genie moeilijk te vatten in een beperkt artikel als dit. Meermaals hebben we gesuggereerd om een heus boek over hem te mogen uitgeven. Hij had daar geen tijd voor, was zijn alibi. Maar misschien was dat toen ook snel een onmogelijke opdracht gebleken. Schier wekelijks schudde hij een stoot, een primeur of een nieuw succes uit zijn mouw. Nauwelijks bij te houden.

Vijftig jaar lang hebben we het voorrecht genoten om de carrière van Adriaan persoonlijk van dichtbij mee te maken. Ontelbare malen hebben we hem geïnterviewd en gesproken. We vatten hierna een en ander samen, geselecteerd op onderwerp om het een beetje overzichtelijk te maken. Maar het blijft een poging. Vergeef ons als we hierbij sommige interessante details ongemoeid (moesten) laten…

Carnaby

Adriaan Van Landschoot werd geboren in Heulendonk, een wijk in de Oost-Vlaamse gemeente Adegem. Zijn vader was een producent van houten vaten. Na zijn studies aan het college in Eeklo en het textielinstituut in Gent startte hij als boekhouder in het Waarschootse bedrijf Textilia. Daar voelde hij de zakelijke kriebel. Op 25-jarige leeftijd bezat hij al een keten van 14 kledingboetieks in Vlaanderen, een platenfirma én een platenmaatschappij (Mouse Music).  Zijn modebedrijf groeide uit onder de naam Carnaby dat op zijn hoogtepunt meer dan 200 werknemers telde met een naaiatelier dat vooral felbegeerde tienerblouses produceerde. De keten werd halverwege jaren negentig verkocht. Adriaan pakte kort nadien trots uit met zijn jongensdroom. Hij werd België’s jongste Rolls Royce bezitter…

Eind november 1973: Radio Atlantis vanop zee.

Atlantis: een gewaagd avontuur

De zeezender Atlantis was zonder meer Adriaan’s  grootste stunt. Al van jongsaf was muziek zijn passie geweest. Op zijn dertiende maakte hij als gitarist deel uit van de Mirky’s, één van de bekendste groepjes uit de streek. Zijn witte gitaar zou later in alle opnames waarin hijzelf figureerde terugkeren. Maar hij stapte vrij vroeg van het podium want wat in, achter en rond de coulissen gebeurde intrigeerde hem des te meer. 

Terwijl de eerste piratenzenders vanop zee nog initiatieven waren van durvers uit Engeland (Radio Caroline) en Nederland (Radio Veronica), zat beginnende platenproducer Adriaan van Landschoot in het weekend te dromen over een eigen radiostation op een schip in internationale wateren. Als eerste Vlaming ging hij uiteindelijk dit gewaagde piratenavontuur aan. Hij noemde zijn stoutmoedig en illegaal initiatief “Radio Atlantis’ naar een toenmalige hit van The Shadows, de begeleidingsband van tieneridool Cliff Richard. Zeezenders waren in hun eigen land wettelijk verboden (vandaar de naam piratenzenders, buiten bereik van justitie en politie). Nationale radio’s hadden een monopolie, maar lieten desondanks opkomende popmuziek links liggen.

Opnamestudio in Oostburg

Vrij snel was Atlantis immens populair bij de Vlaamse en Nederlandse jeugd met dagelijkse uitzendingen van 6 tot 23 uur met alleen actuele hits, gemengd met een scheut reclame, onder meer voor de Carnaby blouses en het tegen betaling pluggen van  plaatjes van beginnende zangers en zangeressen. Het piratenreukje bleek aanstekelig genoeg om miljoenen fans van de verboden vrucht te laten genieten. Deejays Tony Houston en Elie Prins (Eeklonaars) werden populaire vedetten die in de weekends in discotheken en dancings ten lande gingen draaien.

In een gehuurde villa in Oostburg, net over de Nederlandse grens, werden de programma’s met jingles en reclameboodschappen een week van tevoren opgenomen en met een tendersloep, samen met mondvoorraad en drank, naar het uitzendschip gebracht. Jonge deejays zorgden aan boord voor de uitzendingen en werden regelmatig afgelost. 

Justitie op de hielen

Het avontuur van Van Landschoot was maandenlang voorpaginanieuws in internationale kranten. Op 15 juli 1973 gingen de eerste klanken in de ether op 259 m van de middengolf. Vlaanderen wist niet wat het hoorde. Eindelijk een radiostation dat ook artiesten uit Vlaanderen promootte (Paul Severs, Marva, Will Tura, Willy Sommers, Jimmy Frey). Snel zitten 5 miljoen (!) luisteraars aan Atlantis gekluisterd. Het pas gestarte Taptoe volgde wekelijks exclusief het laatste radionieuws heet van de naald en heeft mede daaraan een zekere populariteit te danken.

Inmiddels bleef justitie de piraten hardnekkig op de hielen zitten en met een nieuwe wet viel op 31 augustus 1974 het doek voor Radio Atlantis en zijn collega’s. Atlantis had het amper 1,5 jaar uitgehouden.


Op 15/7/1973 gingen in de Adegemse zaal Wielewaal op klokslag 12 uur de eerste tonen van Atlanatis in de lucht. De verzamelde pers had moeite om het te geloven en ging in eigen wagen de uitzending gaan beluisteren. Op de foto: echtgenote Jeanine in gesprek met dj Tony Houston en een gestresseerde Adriaan, met de haardracht van die tijd, onder de aftelklok.

Politiek

Van Landschoot was in het Meetjesland dra een bekend man met plaatselijke vedettenstatus. Toen in 1976 sprake was van de fusie tussen Adegem, Maldegem en Middelburg dacht Adriaan een behoorlijke kans te maken in de politiek. Hij richtte de partij GVP (Gemeentelijke Volkspartij) op, samen met enkele andere bekenden, waaronder toenmalig burgemeester De Muyt en ging een heroïsche strijd aan met enerzijds de CVP van latere burgemeester Jean Rotsart de Hertaing en anderzijds een kleinere eenheidspartij. De strijd was bitsig, de campagne geldverslindend en de ambities openlijk zeer hoog. GVP wou de burgemeester leveren en de fusiegemeente een progressief kleedje aanmeten. De uitslag was spannend en werd ei zo na verloren door de partij van Van Landschoot. Op 27 te verdelen zetels haalde zijn GVP er 11 en de CVP 13 zetels. De eenheidspartij zou met 3 behaalde zetels vrij snel samen met de CVP de meerderheid vormen. Troost voor Adriaan: met 1.660 stemmen bleek hij na Rotsart (2.451) de populairste politicus.

Vedetten bij de vleet

Bij The Mirky’s had hij een neus ontwikkeld voor wat het Vlaamse publiek graag hoorde. Hij lanceerde vedetten (Petra) of vedetten vroegen hem om hen te lanceren. Hij was een van de eersten om op de hype van de jongensgroepen (boysbands ) te springen. Met Good Shape, En Zo en Dreamlovers lanceerde hij commerciële deuntjes, waarmee hij in de jaren negentig heel Vlaanderen afschuimde. Vijf miljoen platen werden aan de man gebracht. En daar kwamen later Dream Expres en Stella bij waarmee hij naar het Eurovisiesongfestival trok.

Zangeres Petra (later bekend als La Sakhra) was in de jaren negentig een van de grootste goudhaantjes van Adriaan Van Landschoot. Hij loodste haar met ‘Laat je gaan’ in 1989 naar de top van elke hitparade. En dan volgde En Zo van Filip D’haeze en Good Shape met Koen De Beir uit Eeklo als muzikaal brein. Samen hét goud van de jaren negentig. 

Eurovisie

Over zijn twee deelnames aan het Eurovisiesongfestival hadden we het hierboven reeds kort. Veel is daar niet aan toe te voegen, behalve één typische anekdote die we zelf mochten meemaken. Toen zangeres Stella, één der zusters uit zijn succesvolle meidengroep Dream Expres, in 1982 deelnam in het Engelse Harrogate waren wij samen met nog enkele andere Meetjeslandse vrienden (o.a. een kok en een kelner) uitgenodigd om terplaatse volledig gratis het gebeuren mee te maken. Adriaan had lang van tevoren de plaatselijke situatie verkend en er een centraal gelegen huis met wel 10 slaapkamers afgehuurd voor de volledige periode van het festival. Hij doopte de huurwoning toepasselijk in ‘Stella House’ en er werd dag en nacht Stella-bier getapt. Het was er een aan-en-weer geloop van (uiteraard) de voltallige pers. Stella zelf behaalde daar de vierde plaats met ‘Si tu aime ma musique’ na de Duitse winnares Nicole met het wondermooie ‘Ein bisschen Frieden’. 

Klassiek

En hij heeft meer gedaan om trots op te zijn. In zijn latere succesjaren schakelde hij over naar bekende klassieke deuntjes waar hij een popsound en moderne beat aan toevoegde. Op die manier slaagde hij erin om tot easy listening omgevormde klassieke muziek toegankelijk en geliefd te maken bij een breed publiek. Met het Adrivalan Orchestra en het project ADYA Classic oogstte hij een miljoenenverkoop tot ver in het buitenland. In die 15 jaar produceerde hij 25 albums waarvan 24 de top 10 haalden, 7 werden nummer 1, zeven haalden  goud en vier platina. De albums werden uitgebracht in ruim 60 landen. Met de digitale release van zijn laatste ADYA-single ‘Testament’ op 30 oktober 2020 sloot Adriaan zijn muzikale beroepsloopbaan als producer af. 

Tussendoor

Tussendoor blijven nog talrijk andere anekdotes en stunten over die we alleen nog kort kunnen aanhalen. In 1991 drong hij de BRT-televisiestudio binnen om er live (!) tijdens Het Journaal, achter de rug van de nieuwslezer van dienst,  de spandoek “Vlaams in de Top 30” te tonen. Hij klom ooit zelfs op de toren van de BRT om dezelfde aandacht te vragen voor Vlaamse muziek. 

Op aandringen van Karl Lagerfeld sloot Van Landschoot in 2016 een lucratief contract met het Franse modehuis Chanel om het uptempo nummer ‘Ca Va’ wereldwijd te gebruiken als achtergrondmuziek in de Chanelwinkels in wereldsteden. 

Een geliefd en uiterst getalenteerd man laat voortaan een droevige leemte achter in talrijke milieus. Velen zullen meermaals en lang  over deze man anekdotes ophalen en zich hem via zijn nagelaten schitterende muziek nog vele malen herinneren.

Piet De Baets